مزایده چیست؟ انواع مزایده و پارامترهای مزایده کدامند؟

مهر ۲۵, ۱۳۹۷سایر۱ دیدگاه

طبق یک تعریف کلی بستن قراردادهای اداری به دو صورت انجام می پذیرد:

گروه اول: پیمان‌های مبتنی بر رقابت مانند مزایده
گروه دوم: پیمان‌های مبتنی بر توافق

پیمان های مبتنی بر رقابت:

۱) روش مناقصه

در مناقصه کمترین قیمت معیار و ملاک معامله خواهد بود، یعنی هرگاه سازمان‌های عمومی، خرید کالا یا خدمت مورد نیاز خود را به رقابت و مسابقه بگذارند، اشخاص حقوقی یا حقیقی که کمترین قیمت یا مناسب‌ ترین شرایط را پیشنهاد می‌ کنند، برنده معامله خواهند بود.

۲)روش مزایده

مزایده برعکس مناقصه و به معنای انجام معامله با بالاترین قیمت پیشنهادی است.

 

پیمان‌های مبتنی بر توافق:

۱) روش توافق مستقیم:

این روش شبیه قراردادهای خصوصی است و طرفین قرارداد، آزادی عمل بیشتری دارند، البته این مورد محدود و منحصر در معاملات ساده و کم اهمیت است.

۲) روش جلب نظر کارشناس:

بر اساس قانون محاسبات، خرید یا اجاره اموال غیرمنقول با تشخیص بالاترین مقام اجرایی و کسب‌ نظر کارشناس رسمی یا معتمد انجام می‌گیرد.

این که کدام روش انجام شود، در نظام حقوقی ایران هر دو روش پذیرفته شده است. اما اصل بر اجباری بودن روش مسابقه ای و رقابتی در پیمان های دولتی است.

مزایده چیست؟

همانطور که گفته شد یکی از روش های انعقاد پیمان های اداری مبتنی بر رقابت مزایده است. طبق تعریف، مزایده به معنای در معرض فروش گذاشتن چیزی است، به ‌نحوی که هر خریداری که قیمت بیشتری را پیشنهاد کرد، کالا به وی فروخته شود.

مزایده در مقابل مناقصه قرار دارد، اگر مزایده یعنی فروختن به بالاترین قیمت تعریف می شود، در مناقصه، کمترین قیمت ارائه‌ شده ملاک عمل است. هرگاه شرکتی یا کارفرمایی برای انجام پروژه‌ای خاص مناقصه برگزار کند، هرکدام از داوطلبان و شرکت‌کنندگانِ در مناقصه که قیمت کمتری را برای انجام پروژه‌  پیشنهاد دهد، برنده و عهده‌ دار انجام پروژه می‌شود.

در هر مزایده باید سه عنصر مزایده‌ گذار، کالا و پیشنهاد دهندگان وجود داشته باشد و مزایده زمانی شکل می ‌گیرد که تقاضا برای کالا یا کالاها بیشتر از مقدار موجود است و پیشنهاد دهندگان برای بدست آوردن کالا با یکدیگر رقابت می ‌کنند.

قبل از مزایده، کالا از طریق کارشناس رسمی منتخب دادگستری، ارزیابی شده و بهایی که وی برای کالا تعیین می کند، به عنوان بهای پایه فروش انتخاب می شود. با انجام مزایده، هر خریداری که بیشترین قیمت را پیشنهاد دهد، کالا به وی پیشنهاد می شود.

اصطلاحات رایج در مزایده:

مزایده به‌ معنای فروختن به بالاترین قیمت است که درمقابل مناقصه قرار دارد. در توضیح مزایده موادی وجود دارد که به صورت جداگانه به تعریف آن ها اشاره می شود:

فروشنده: در مزایده فروشنده به شخصی اطلاق می شود که کالای خود را جهت فروش به صورت فوری یا مزایده معرفی نموده و به خریداران عرضه می نماید.

خریدار: شخصی اعم از حقیقی یا حقوقی که در مزایده بالاترین قیمت را جهت خرید کالا پیشنهاد داده و یا اعلام می کند که تمایل دارد کالای عرضه شده جهت فروش فوری را خریداری کند.

قیمت پایه: حداقل قیمتی است که فروشنده حاضر است کالای خود را به آن قیمت بفروشد و در ابتدای مزایده اعلام می کند. این قیمت معمولا توسط کارشناس رسمی تعیین می شود.

قیمت پیشنهادی: قیمتی است که خریدار به عنوان حداکثر قیمتی که حاضر است برای کالا بپردازد اعلام می کند. اما در صورت برنده شدن مزایده کالا به قیمتی پایین تر از آن فروخته خواهد شد.

فروش کالا: در واقع به معنای توافق فروشنده و خریدار جهت معامله کالا به قیمت فروش فروش کالا گفته می شود.

قیمت فروش: فروش فوری همان قیمتی است که فروشنده از ابتدا به عنوان قیمت کالا اعلام نموده است، اما در مزایده برابر است با مبلغی معادل بالاترین قیمت قبل از مبلغ پیشنهادی برنده مزایده به اضافه مقدار پله افزایش.